Meervoud (znw) - gevorderd

Uitleg

Sommige zelfstandige naamwoorden hebben een meervoud dat iets lastiger is. Ik zal de lastige meervoudsvormen hier uitleggen. Bij ieder stukje uitleg staat een voorbeeldwoord van die meervoudsvorm. De eenvoudige uitleg van het meervoud van zelfstandig naamwoorden staat hier.

Zeeën

Woorden op -ee eindigen soms op een -s en soms op -ën.

• zee - zeeën
• fee - feeën
• abonnee - abonnees
• dominee - dominees

Lama's en cadeaus

Bij sommige woorden lijkt het lastiger om te bepalen of het meervoud op -s of -’s eindigt. Zo wordt cadeaus vaak verkeerd geschreven. De belangrijkste regel is: als er een verkeerde uitspraak kan ontstaan, dan schrijf je een -'s, anders mag de -s aan het woord vast worden geschreven. Dus: cadeaus, bureaus en cowboys, maar lama’s en auto’s. Probeer lama’s en auto’s maar eens uit te spreken met de 's' aan het woord vast, dan hoor je het!

Lama's

Soms schrijf je bij het meervoud dus een -'s. Dat doe je dan om een verkeerde uitspraak te voorkomen. Bij woorden die eindigen op een heldere klinker: -a, -i, -o, -u of -y schrijf je een -'s.

• de lama - de lama's
• de ski - de ski's
• de auto - de auto's
• de accu - de accu's
• de baby - de baby's

Cadeaus

Soms ontstaat er verwarring over de 's'. Als er geen verkeerde uitspraak kan ontstaan, moet de -s dus gewoon aan het woord vast.  Woorden die eindigen op -ay, -ey of -oy of -eau schrijf je met een -s aan het woord vast. 

• de spray - de sprays
• de cowboy - de cowboys
• het cadeau - de cadeaus
• oefen het meervoud van woorden zoals cadeau
• het bureau - de bureaus
• oefen het meervoud van woorden op eau

Afkortingen

Bij het meervoud van een afkorting krijg je -'s.

• de cd - de cd's
• de dvd - de dvd’s

Industrieën en bacteriën

Woorden die op een -ie eindigen zijn een beetje lastig als ze in het meervoud op (ë)n eindigen. De volgende regel is lastig te onthouden:

• Als de klemtoon wel op de laatste lettergreep valt, komt er wel een extra 'e' bij (dus woord+ën).  
• Als de klemtoon niet op de laatste lettergreep valt, komt er niet een extra 'e' bij (dus woord+n). Het trema valt altijd op de laatste -ë.

Als de klemtoon wel op de laatste lettergreep valt, krijg je wel -en aan het woord vast. Deze vorm komt vaker voor.

• de industrie - de industrieën
• de knie - de knieën
• de allergie - de allergieën
• de calorie - de calorieën
• de kopie - de kopieën
• de utopie - de utopieën
• de genie - de genieën

Als de klemtoon niet op de laatste lettergreep valt, krijg je geen extra -e. Deze vorm komt minder vaak voor. 

• de porie - de poriën
• de bacterie - de bacteriën
• de kolonie - de koloniën
• de olie - de oliën

Onthoud het volgende: de meeste woorden op -ie eindigen in het meervoud op -ieën. Leer de bekendste woorden die in het meervoud op -iën eindigen uit je hoofd.

Dommeriken

Als het woord uit meerdere lettergrepen bestaat en de klemtoon niet op het laatste gedeelte van het woord valt, dan moet je bij de laatste lettergreep de medeklinker vaak niet verdubbelen. Hieronder staan zulke woorden, dit zijn ook direct de woorden die vaak voorkomen! Zelfstandige naamwoorden die op -is eindigen zoals kennissen en notarissen krijgen overigens wel een verdubbeling van de medeklinker. 

Tip: leer het onderstaande rijtje woorden uit je hoofd als je de regel lastig vindt om te onthouden. 

• de dommerik - de dommeriken
• de havik - de haviken
• de leeuwerik - de leeuweriken
• de lomperik - de lomperiken
• de monnik - de monniken
• de perzik - de perziken
• de viezerik - de viezeriken
• de dreumes - de dreumesen
• de luiwammes - de luiwammesen
• het lemmet - de lemmeten

De uitleg over de eenvoudige meervoudsvormen staat hier.

Oefen nu de lastige meervoudsvormen!